Në shumë komuna mungesat janë bazike që prej shiringave, kanillave, infuzioneve, alkoolit, fashave e deri të tretja (NaCl) e medikamenteve si dexamethasone, diclofenac e diazepam, të gjitha këto pjesë të Listës së Barnave Esenciale.
Me një situatë të tillë është përballur edhe një qytetare e Vushtrrisë, e cila shpreh pakënaqësinë e saj në kushte anonimiteti.
“Në gusht, për dy ditë rresht kam ble diazepam për infuzion sepse nuk e kanë pas as në QKMF e as në QMF-në që është në periferi të Vushtrrisë” – tha ajo për KALLXO.com.
Përveç pjesës financiare, blerja e barnave nga vetë pacientët shkakon edhe një problem tjetër.
“Kjo shkakton probleme së pari pasi që si taksapaguese pres që të paktën barnat esenciale të gjenden në QKMF. Në anën tjetër ti jo çdo herë mund të jesh me përcjellës dhe detyrohesh që në dhimbjen tënde të dalësh e të kërkosh barna” – tha ajo.
Buxheti i Ministrisë së Shëndetësisë për barna këtë vit është 21.2 milionë euro, ndërsa vitin e kaluar ishte 21.1 milionë. Ky buxhet është i ndarë nga ai i Shërbimit Spitalor Klinik e Universitar të Kosovës (ShSKUK), institucion që ofron shërbime të kujdesit dytësor dhe tretësor shëndetësor.
Niveli i furnizimit me barna e material shpenzues dallon nga komuna në komunë edhe pse të gjitha furnizohen nga Ministria e Shëndetësisë. Përderisa disa janë furnizuar me më pak se 30 për qind të nevojave, të tjerat janë furnizuar me 70 për qind.
KALLXO.com ka dërguar pyetje në të gjitha komunat e Kosovës dhe ka pranuar përgjigje nga 19 prej tyre. Komunat janë përgjegjëse për ofrimin e shërbimeve parësore shëndetësore që përfshijnë institucionet si qendrat dhe ambulantat e mjekësisë familjare.
E ndonëse komunave u është kërkuar informacion për përqindjen e furnizimit bazuar në planifikim dhe disa prej tyre kanë cekur se përqindja është llogaritur në krahasim me kërkesat e tyre drejtuar Ministrisë, kjo e fundit fajin ua lë komunave.
Edhe ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia e edhe Ministria përmes përgjigjeve me shkrim thanë se furnizimi është bërë sipas kërkesave që kanë bërë komunat.
Sipas ministrit, disa komuna dërgojnë kërkesa shabllon, të painformuara se është rritur furnizimi. Ai shtoi se në këtë aspekt po punojnë për të rritur komunikimin dhe koordinimin mes nivelit qendror e atij lokal.
Nga 25 deri në 70 për qind furnizim
Tetë prej komunave që kanë kthyer përgjigje, kanë thënë se furnizimi nga janari deri në shtator 2024 ka qenë nën 40 për qind, madje dy prej tyre edhe nën 30.
Në tri komuna, furnizimi me barna ka qenë shumë më i kënaqshëm me 70 për qind. Në dy të tjera më pak se 70, e në tri të tjera më pak se 50.
Ndërsa, dy prej komunave të banuara me shumicë serbe kanë treguar se nuk janë furnizuar fare nga Ministria e Shëndetësisë. Shëndetësia në komuna me shumicë serbe e shumë fusha të tjera funksionojnë me sistem paralel dhe nuk menaxhohen nga institucionet qendrore të Kosovës.
Përveç Drenasit, edhe Vitia ka pasur përqindje të ulët të furnizimit, 27.46. Pak më e mirë gjendja ka qenë në Klinë, Han të Elezit, Vushtrri, Ferizaj, Mitrovicë të Jugut, Malishevë e Suharekë, të cilat janë furnizuar me më pak se 40 për qind të barnave esenciale.
E më së shumti barna kanë pasur Peja, Obiliqi e Lipjani, të cilat janë furnizuar me 70 për qind të sasisë që kanë planifikuar. Atyre u afrohet edhe Kamenica me 69.2 për qind.
Në përgjithësi, më i qëndrueshëm ka qenë furnizimi me material shpenzues, 43.06 më së paku në Mitrovicë të Jugut e më së shumti në Kamenicë, e cila edhe ka tejkaluar nevojat e veta me 104 për qind.
Por, mesatarja në Kamenicë nuk do të thotë që furnizimi ka qenë i mjaftueshëm gjatë tërë këtyre 9 muajve.
Furnizimi me barna e material në këtë komunë ka pasur dallim të theksuar nga muaji në muaj.
Në janar furnizimi me barna ka qenë vetëm 13 për qind, ndërsa në mars 100 për qind. E befasia shkon edhe më tej në shtator, kur kjo komunë u furnizua me dyfishin e kërkesës për material shpenzues, duke e çuar vlerën në 200 për qind.
Shumica e komunave kanë dërguar të dhëna për secilin tremujor. Prishtina dhe Gjakova kanë cekur se Ministria ka vendosur që furnizimi të bëhet çdo tre muaj.
Kamenica ka qenë e vetmja e cila ka dërguar të dhënat ku shihet se furnizimi është bërë në janar, mars, maj, korrik, gusht dhe shtator.
SHPËRNDAJE